Tổng Bí thư: 'Đừng để tuyên bố tinh gọn bộ máy mà sinh thêm tầng nấc xin - cho ngoài thực tế'
Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh ba cấp phải là một chỉnh thể vận hành thông suốt, chia sẻ trách nhiệm và hỗ trợ nhau, tuyệt đối không phải ba lớp "chuyền trách nhiệm cho nhau" để nhân dân chạy vòng quanh.
Chiều 4-11, Quốc hội dành thời gian thảo luận tại tổ về dự thảo Văn kiện trình Đại hội XIV của Đảng. Trước đó, Tổng Bí thư Tô Lâm đã dành thời gian trao đổi, thông tin về một số điểm mới và những định hướng quan trọng trong dự thảo Văn kiện.
“Tiếng nói của các đại biểu Quốc hội hôm nay không chỉ là ý kiến góp ý cá nhân. Đó là tiếng nói của cử tri mà các đại biểu là đại diện; là tiếng nói của thực tiễn đời sống, kinh tế - xã hội, quốc phòng - an ninh; là tiếng nói của những người làm luật” - Tổng Bí thư Tô Lâm mở đầu bài phát biểu.
“Tiếng nói của các đại biểu Quốc hội hôm nay không chỉ là ý kiến góp ý cá nhân. Đó là tiếng nói của cử tri mà các đại biểu là đại diện; là tiếng nói của thực tiễn đời sống, kinh tế - xã hội, quốc phòng - an ninh; là tiếng nói của những người làm luật” - Tổng Bí thư Tô Lâm mở đầu bài phát biểu.
Tổng Bí thư Tô Lâm đã dành thời gian trao đổi, thông tin về một số điểm mới và những định hướng quan trọng trong dự thảo Văn kiện Đại hội XIV. Ảnh: QH
Vẫn còn tình trạng “luật thì đúng mà làm thì khó”
Tổng Bí thư sau đó dành phần lớn thời gian gợi mở một số nhóm nội dung để các đại biểu cùng trao đổi, đào sâu, làm rõ thêm.Thứ nhất, về thể chế và pháp luật, Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh chúng ta ban hành luật để quản lý xã hội bằng pháp luật, xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân. “Tuy nhiên trong thực tiễn, vẫn còn tình trạng ‘luật thì đúng mà làm thì khó’, ‘trên nghị trường thì thông, xuống cơ sở thì vướng’” - ông nói.
Từ đó, Tổng Bí thư đề nghị các đại biểu tập trung nói thật rõ: Vì sao có những đạo luật, nghị định, thông tư ban hành rất công phu, rất dày nhưng cán bộ cơ sở không dám làm; doanh nghiệp loay hoay, xoay sở; người dân lúng túng, xuôi ngược.
“Chỗ nào chồng chéo, chỗ nào cách hiểu khác nhau giữa các bộ, ngành, chỗ nào trao quyền mà lại buộc người ta chịu trách nhiệm vượt quá khả năng kiểm soát của họ” - Tổng Bí thư nêu vấn đề và lưu ý phải hướng tới hệ thống pháp luật “dễ nhớ, dễ hiểu, dễ thực hiện”.
“Câu chữ trong luật phải ngắn gọn, rõ nghĩa, không đánh đố, không để lại khoảng mờ cho sự lạm dụng hay né tránh. Chính sách ban hành ra phải đo được tác động, kiểm soát được rủi ro, đặc biệt là phải tạo thuận lợi chứ không tạo thêm thủ tục. Một đạo luật tốt không phải là đạo luật viết hay, mà là đạo luật đi được vào cuộc sống” - vẫn lời Tổng Bí thư.
Ông cũng đề nghị các đại biểu chỉ rõ để luật thực sự đi vào cuộc sống thì trong văn kiện Đại hội XIV cần bổ sung, điều chỉnh những định hướng gì? “Chúng ta phải nói thẳng để sửa thẳng” - Tổng Bí thư nhấn mạnh.
Tổng Bí thư Tô Lâm. Ảnh: QH
Giao quyền không phải là “đẩy việc xuống”, “đẩy rủi ro xuống”
Vấn đề thứ hai Tổng Bí thư đề cập về xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp XHCN Việt Nam. Theo ông, nhà nước pháp quyền không chỉ là có hệ thống luật pháp đầy đủ. “Nhà nước pháp quyền trước hết là sự thượng tôn Hiến pháp và pháp luật, là sự kiểm soát quyền lực, là công khai, minh bạch, là giải trình trước nhân dân” - ông nói.Tổng Bí thư rất mong ý kiến của các đại biểu tập trung vào câu hỏi: Chúng ta đã làm đủ chưa để mỗi quyền lực đều được ràng buộc trong khuôn khổ pháp luật, vận hành đúng thẩm quyền, đúng mục đích, đúng lợi ích của nhân dân chưa? Còn khoảng trống nào khiến người dân thấy “muốn thì được, không muốn thì thôi”? Còn tình trạng nào mà người dân phải “xin” những thứ lẽ ra họ được “hưởng”?
“Nếu chưa có câu trả lời đầy đủ, đó chính là chỗ Nhà nước pháp quyền chưa hoàn chỉnh” - Tổng Bí thư cho rằng xây dựng nhà nước pháp quyền của chúng ta là xây dựng một nhà nước mạnh nhưng không lạm quyền; có kỷ cương nhưng không xa dân; hành động quyết liệt nhưng vẫn nhân văn, thuyết phục, có đối thoại.
Nhóm vấn đề thứ ba về phân cấp, phân quyền và tổ chức bộ máy. Tổng Bí thư cho hay chúng ta đã bàn nhiều năm về phân cấp, phân quyền; đã có nhiều nghị quyết, nhiều đề án tinh gọn bộ máy, sắp xếp lại đầu mối, đổi mới mô hình chính quyền địa phương
Ông nhấn mạnh bây giờ cần phải trả lời cho được hai câu hỏi. Một là phân cấp những gì, cho ai, đi liền với điều kiện gì? Hai là cơ chế chịu trách nhiệm, kiểm tra, giám sát sẽ như thế nào?
Tổng Bí thư đề nghị các đại biểu góp ý thẳng vào nội dung này. “Nơi nào cấp dưới có thể quyết nhanh, sát dân hơn cấp trên thì phải mạnh dạn giao quyền. Nhưng giao quyền không phải là “đẩy việc xuống”, “đẩy rủi ro xuống”” - Tổng Bí thư nói và lưu ý giao quyền phải đi cùng nguồn lực, nhân lực, công cụ và cả vùng an toàn pháp lý để cán bộ dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung chứ không phải chịu trách nhiệm cá nhân một cách oan uổng.
Liên quan tới mô hình chính quyền địa phương hai cấp, Tổng Bí thư cho biết chúng ta đang từng bước sắp xếp lại, hướng tới bộ máy tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả. Đây là nội dung rất mới, rất quan trọng, rất nhạy cảm, liên quan trực tiếp đến đời sống người dân và cán bộ cơ sở.
Ông mong các đại biểu cho ý kiến cụ thể về việc mô hình hai cấp phải thiết kế thế nào để dân không bị xa chính quyền, không bị đứt gãy dịch vụ công?
“Đừng để tuyên bố tinh gọn bộ máy mà sinh thêm tầng nấc xin- cho ngoài thực tế. Điều quan trọng nữa là chính quyền cơ sở phải có quyền gì, phải có nguồn lực nào cho nhiệm vụ kiến tạo phát triển ở cơ sở. Thêm những gì cho hành lang pháp lý cho nhiệm vụ này” - Tổng Bí thư lưu ý.
Ngoài ra, Tổng Bí thư cũng nhắc tới mối quan hệ giữa ba cấp chính quyền: Trung ương- tỉnh/thành phố- cơ sở. Theo ông, ba cấp phải là một chỉnh thể vận hành thông suốt, chia sẻ trách nhiệm và hỗ trợ nhau. “Tuyệt đối không phải ba lớp “chuyền trách nhiệm cho nhau” để nhân dân chạy vòng quanh”- vẫn lời Tổng Bí thư.
Quang cảnh buổi làm việc chiều 4-11. Ảnh: QH
Đảng là nhân tố quyết định mọi thắng lợi của Cách mạng Việt Nam
Thứ tư, nhắc tới mối quan hệ gắn bó hữu cơ giữa Đảng, Nhà nước, MTTQ, các đoàn thể và nhân dân, Tổng Bí thư khẳng định vai trò lãnh đạo của Đảng là nhân tố quyết định mọi thắng lợi của Cách mạng Việt Nam.“Nhưng lãnh đạo thế nào? Lãnh đạo bằng đường lối đúng, bằng nêu gương trong sạch, bằng tổ chức thực hiện hiệu quả, bằng xây dựng niềm tin nơi dân - hay bằng mệnh lệnh hành chính? Câu trả lời này phải rõ, phải minh bạch, phải thuyết phục nhân dân” - ông nói.
Tổng Bí thư mong các đại biểu góp ý thêm: Cơ chế nào để Đảng lãnh đạo tuyệt đối, toàn diện nhưng không làm thay, không bao biện, không buông lỏng; Chính phủ quản lý, điều hành theo pháp luật, dám chịu trách nhiệm cá nhân; MTTQ và các đoàn thể chính trị - xã hội thực sự trở thành cầu nối tin cậy giữa Đảng, Nhà nước với nhân dân.
“Người dân không chỉ là đối tượng thụ hưởng mà là chủ thể tham gia, giám sát, phản biện, đồng hành. Nếu nói “lấy dân làm trung tâm” thì phải thiết kế cơ chế để dân có tiếng nói thực chất, có quyền giám sát thực chất, có cơ hội tham gia thực chất vào các vấn đề” - Tổng Bí thư gợi mở.
Thứ năm, Tổng Bí thư đề cập đến vai trò lãnh đạo, cầm quyền của Đảng trong hệ thống pháp luật và trong điều hành thực tiễn.
“Đảng ta là Đảng cầm quyền. Cầm quyền tức là gánh trách nhiệm trước dân về sự phát triển của đất nước, về cuộc sống hàng ngày của nhân dân. Cầm quyền không chỉ là đưa ra đường lối, mà còn là tổ chức thực hiện, kiểm tra thực hiện, chịu trách nhiệm về kết quả” - Tổng Bí thư nói và cho rằng các văn kiện trình Đại hội XIV không thể chỉ nói “tăng cường sự lãnh đạo của Đảng” theo cách chung chung.
Chúng ta phải làm rõ hơn rằng Đảng lãnh đạo để bảo đảm mọi chính sách, mọi đạo luật đều thực sự phục vụ nhân dân, phát triển đất nước, giữ vững độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ, giữ ổn định chính trị-xã hội; giữ gìn khối đại đoàn kết toàn dân tộc.
Đảng lãnh đạo để chống tư duy cục bộ ngành, cục bộ địa phương, lợi ích nhóm, tiêu cực, tham nhũng, lãng phí. Đảng lãnh đạo để bảo vệ người dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung.
“Tôi muốn các Đại biểu góp ý xem trong văn kiện đã nêu đủ những điều này chưa, đã rõ chưa, đã chạm đến những điểm yếu còn tồn tại chưa” - Tổng Bí thư đề nghị.
Có nhìn thẳng thì mới sửa được những tồn tại, hạn chế
Một vấn đề nữa được Tổng Bí thư Tô Lâm đề cập là tinh thần đổi mới tư duy, đổi mới cách làm, đổi mới quản trị quốc gia theo phương châm kiến tạo và vì dân.Theo ông, thế giới thay đổi rất nhanh. Thực tiễn trong nước cũng thay đổi rất nhanh. “Nếu tư duy của chúng ta chậm hơn thực tiễn thì văn kiện sẽ lạc hậu ngay, thậm chí ngay khi vừa thông qua” - ông đề nghị các đại biểu đọc văn kiện với tinh thần có điểm nào vẫn còn tư duy cũ, cách nói cũ, cách làm cũ? Có điểm nào chúng ta còn giữ thói quen quản lý kiểu xin- cho, trong khi lẽ ra Nhà nước phải đóng vai trò kiến tạo, phục vụ người dân và doanh nghiệp?
“Chúng ta phải khẳng định rõ hơn mô hình quản trị quốc gia trong giai đoạn tới là quản trị dựa trên pháp luật minh bạch, dữ liệu tin cậy, hạ tầng số hiện đại, bộ máy tinh gọn, cán bộ liêm chính, kỷ cương đi đôi với phục vụ. "Quản trị như vậy là quản trị kiến tạo phát triển, không phải quản trị xin-cho” - Tổng Bí thư nói thêm.
Ông đề nghị các đại biểu đóng góp bằng những ví dụ cụ thể từ ngành, địa phương, lĩnh vực mình phụ trách, như chỗ nào còn thủ tục rườm rà làm doanh nghiệp nản lòng; chỗ nào người dân bức xúc vì đi lại nhiều lần mà không giải quyết được việc; chỗ nào còn “chạy cơ chế”.
“Chúng ta nêu thẳng, không né tránh. Có nhìn thẳng thì mới sửa được những tồn tại, hạn chế đó”- Tổng Bí thư nhấn mạnh.
Tác giả bài viết: Báo Pháp luật
Những tin cũ hơn
Thông báo - mời họp
07 TB/DU
Thông báo giới thiệu chức danh và chữ ký đồng chí Phó Bí thư Thường trực Đảng ủy
02/06/2025
01-KH/ĐU
Kế hoạch thực hiện Kết luận số 01-KL/TW, ngày 18/5/2021 về tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW của Bộ Chính trị “Về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh” năm 2025
09/03/2025
1135-QĐ/TU
Quyết định Chỉ định Ban Chấp hành, Ban Thường vụ, Bí thư, Phó Bí thư Đảng bộ các cơ quan Đảng tỉnh, nhiệm kỳ 2020 - 2025
04/03/2025
Lượt truy cập
- Đang truy cập13
- Hôm nay10,721
- Tháng hiện tại40,758
- Tổng lượt truy cập18,328,098